บันทึกสะท้องคิดบทเรียนที่ได้จากการพัฒนานิทาน
สิ่งที่ได้เรียนรู้จากการทำนิทาน
-เทคนิคการเล่านนิทานคุณธรรมจริยธรรม ควรมีกิจกรรม การตั้งคำถามกระตุ้นความคิดเด็กเป็นระยะๆ ถามถึงสิ่งที่ควรทำไม่ควรทำ ให้เด็กแยกแยะความถูกต้อง ความผิด ความชอบ ความดี เสริมจากนิทานที่เล่า ควรให้เด็กมีส่วนร่วมให้มรกที่สุด ระหว่าการเล่านิทาน เช่นการช่วยออกเสียง และช่วยย้ำคำสุดท้ายของเรื่อง การจัดให้มีการแสดงบทบาทสมมุติการทำกิจกรรมศิลปะวาดภาพ ระบายสีเกี่ยวกับตัวละครที่เลือกว่าเป็นคนดี การเล่านิทานต่อเรื่อง ต่อจากที่เล่าในชั้นเรียนกิจกรรมที่เสริมและต่อยอดเหล่านั้นสามารถนำไปใช้ในชั้นเรียน และที่บ้านโดยอาจเป็นการบ้านที่ให้เด็กทำต่อที่บ้านเพื่อสร้างกิจกรรมการมีส่วนร่วมระหว่าเด็กกับผู้ปกครอง
ความรู้สึกที่มีต่อนิทาน
-1.รู้สึกดีใจและภูมิใจที่สามารถแต่งนิทานได้ด้วยตัวเอง
2.ได้รูปภาพที่ว่ดด้วยตัวเอง
3.เด็กชอบนิทานเรื่องสามพี่น้อง
4.ดีใจที่ได้รูปเล่นนิทานที่สมบรูณ์สวยงาม
ขั้นตอนการสร้างนิทาน
1.คิดชื่อเรื่อง นิทานเกี่ยวกับคุณธรรมจริยธรรม ศึกษาหาข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต และจากผู้เชี่ยวชาญด้านนิทานคุณธรรมจริยธรรม
2.เขียนเค้าโครงเรื่องนิทานคิดเหตุการณ์นิทาน คุณธรรม จริยธรรม คิดเหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นในดนื้อเรื่องนิทาน
3.นำเนื่อเรื่องนิทานทีแต่งขึ้น ไปเล่าให้อาจารย์ฟังเพื่อปรับปรุงแก้ไข
4.นำนิทานไปปรับปรุงแก้ไขแล้วส่งนิทานอีกรอบหนึ่งให้อาจารย์ตรวจอีกรอบ
5.นำนิทานคุณธรรมจริยธรรม มาวาดภาพตามเหตุการทึ่เกิดขึ้น. มาวาดภาดระบายสี ให้สวยงาม
6.วาดภาพเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในเรื่องนี้ มาเขียนอธิบายเรื่องราว นิทานคุณธรรมจริยธรรม ให้เสร็จสมบูรณ์
7.ระบายให้มีสีสันสวยงาม
8.นำภาพวาดมาเคลือบแผ่นใส่ แล้วนำไปเข้าเล่มให้สมบรูณ์
ปัญหาและอุปสรรค
1.วาดภาพไม่สวย
2.ขาดความรู้และเทคนิคการและประสการณ์ด้านนิทานคุณธรรมจริยธรรม
3.เลาเล่านิทานมัวแต่สนใจในนิทานมากเกินไปจนลืมสนใจเด็กว่าตามทันหรือไม่
4.เด็กไม่มีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นระหว่างเล่านิทานมัวแต่ฟังครูอย่างเดียว
แนวทางแก้ไข
1.เพิ่มเทคนิคการเล่านิทานให้น่าสนใจมากขึ้น
2.ใช้คำถามการมีส่วนร่วมของเด็กเป็นระยะ
3.นิทานควรปรับให้สั้น
-เทคนิคการเล่านนิทานคุณธรรมจริยธรรม ควรมีกิจกรรม การตั้งคำถามกระตุ้นความคิดเด็กเป็นระยะๆ ถามถึงสิ่งที่ควรทำไม่ควรทำ ให้เด็กแยกแยะความถูกต้อง ความผิด ความชอบ ความดี เสริมจากนิทานที่เล่า ควรให้เด็กมีส่วนร่วมให้มรกที่สุด ระหว่าการเล่านิทาน เช่นการช่วยออกเสียง และช่วยย้ำคำสุดท้ายของเรื่อง การจัดให้มีการแสดงบทบาทสมมุติการทำกิจกรรมศิลปะวาดภาพ ระบายสีเกี่ยวกับตัวละครที่เลือกว่าเป็นคนดี การเล่านิทานต่อเรื่อง ต่อจากที่เล่าในชั้นเรียนกิจกรรมที่เสริมและต่อยอดเหล่านั้นสามารถนำไปใช้ในชั้นเรียน และที่บ้านโดยอาจเป็นการบ้านที่ให้เด็กทำต่อที่บ้านเพื่อสร้างกิจกรรมการมีส่วนร่วมระหว่าเด็กกับผู้ปกครอง
ความรู้สึกที่มีต่อนิทาน
-1.รู้สึกดีใจและภูมิใจที่สามารถแต่งนิทานได้ด้วยตัวเอง
2.ได้รูปภาพที่ว่ดด้วยตัวเอง
3.เด็กชอบนิทานเรื่องสามพี่น้อง
4.ดีใจที่ได้รูปเล่นนิทานที่สมบรูณ์สวยงาม
ขั้นตอนการสร้างนิทาน
1.คิดชื่อเรื่อง นิทานเกี่ยวกับคุณธรรมจริยธรรม ศึกษาหาข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต และจากผู้เชี่ยวชาญด้านนิทานคุณธรรมจริยธรรม
2.เขียนเค้าโครงเรื่องนิทานคิดเหตุการณ์นิทาน คุณธรรม จริยธรรม คิดเหตุการณ์ต่างๆที่เกิดขึ้นในดนื้อเรื่องนิทาน
3.นำเนื่อเรื่องนิทานทีแต่งขึ้น ไปเล่าให้อาจารย์ฟังเพื่อปรับปรุงแก้ไข
4.นำนิทานไปปรับปรุงแก้ไขแล้วส่งนิทานอีกรอบหนึ่งให้อาจารย์ตรวจอีกรอบ
5.นำนิทานคุณธรรมจริยธรรม มาวาดภาพตามเหตุการทึ่เกิดขึ้น. มาวาดภาดระบายสี ให้สวยงาม
6.วาดภาพเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในเรื่องนี้ มาเขียนอธิบายเรื่องราว นิทานคุณธรรมจริยธรรม ให้เสร็จสมบูรณ์
7.ระบายให้มีสีสันสวยงาม
8.นำภาพวาดมาเคลือบแผ่นใส่ แล้วนำไปเข้าเล่มให้สมบรูณ์
ปัญหาและอุปสรรค
1.วาดภาพไม่สวย
2.ขาดความรู้และเทคนิคการและประสการณ์ด้านนิทานคุณธรรมจริยธรรม
3.เลาเล่านิทานมัวแต่สนใจในนิทานมากเกินไปจนลืมสนใจเด็กว่าตามทันหรือไม่
4.เด็กไม่มีส่วนร่วมในการแสดงความคิดเห็นระหว่างเล่านิทานมัวแต่ฟังครูอย่างเดียว
แนวทางแก้ไข
1.เพิ่มเทคนิคการเล่านิทานให้น่าสนใจมากขึ้น
2.ใช้คำถามการมีส่วนร่วมของเด็กเป็นระยะ
3.นิทานควรปรับให้สั้น
บันทึกการสะท้อนการเล่านิทาน
นิทานเรื่อง สามพี่น้อง โต กลาง เล็ก
มีครอบครัวชาวนาครอบครัวหนึ่ง มีลูกชายอยู่ สามคน ชื่อ โต กลาง เล็ก ทั้งสามคนเป็นพี่น้องกัน เมื่อโตขึ้นทั้งสามคน จึงแยกย้านกันไปมีครอบครัว แต่ยังอยู่ในหมู่บ้านเดียวกัน พ่อแม่จึงแบ่งที่นาให้คนละ 5 ไร่ เท่าๆกัน โตยังทำอาชีพชาวนาเหมือนพ่อกับแม่ กลางทำอาชีพทำไร่ปลูกผักและผลไม้แต่เล็กเป็นคนเกรียดค้าน จึงขายที่นาไป หมด เพื่อที่จะนำเงินมาทำบ้านหลังใหญ่
กลาง. : พี่โตครับ วันนี้ผมเก็บผักและผลไม้มาฝากพี่โต ครับ
โต. : ขอบใจมากนะกลาง ผักและผลไม้ที่ไร่ปีนี้เป็นอย่างไรบ้าง
กลาง : ผัก ก็งามครับ ผลไม้ออกผลดกดีครับ
โต : ปีนี้พี่ทำนาข้าวก็ได้รวงดี ผลผลิตปีนี้ได้มากว่าทุกปี พี่จะแบ่งให้เจ้าไปกินด้วย
ทั้งสองครอบครัวไปมาหาสู้กัน รักใคร่กันดี โต และกลาง เป็นคนมีนำ้ใจ ชอบช่วยเหลือ คนในหมู่บ้าน มีผักก็จะแบ่งปัน ให้กับเพื่อนบ้านอยู่เสมอ คนในหมู่บ้านจึงรัก ทั้งสองคน ต่างจากน้องเล็ก ที่ไม่เคยมีน้ำใจช่วยเหลือ พี่ชายทั้งสองคน และคนอื่นๆในหมู่บ้าน ยังชอบผู้ดูถูกคนที่จนกว่า ตัวเองอีก
เล็ก : เราเห็นพี่ชายสองคนนั้น แล้วเราไม่อยากรู้จัก พวกเขาเลย
ภรรยา ของเล็ก : อย่าไปสนใจพวกเขาเลยพี่เล็ก เงินทองของเรามีมากมาย ใช้อย่างไรก็ใช่ไม่หมด อย่างไปยุ้งเกี่ยวกับพวกเราเลย
เล็กไม่คบคนที่จนกว่าตัวเอง และไม่เคยช่วยเหลือ เพื่อนบ้าน ไม่เคยแบ่งปันสิ่งของให้กับเพื่อนบ้านเลย
เพื่อนบ้าน และคนในหมู่จึงไม่ชอบเล็ก เล็กไม่เคยทำงาน มีแต่ใช้เงิน ซื้อสิ่งของที่ไม่จำเป็น อยู่มาวันหนึ่ง ไปคบเพื่อนที่ไม่ดี ชอบเที่ยว กินเหล้าทุกวัน โตผู้เป็นพี่ชายเห็นเล็กทำตัวไม่ดี จึงได้เข้าห้าม
โต: เล็กทำไมเจ้าไม่รู้จักทำงาน ไปคบคนที่ชอบเที่ยว กินเหล้า พวกนั้นมันเป็นคนไม่ดี เป็นคนขี้เกรียดไม่รู้จักทำมาหากิน อย่างไม่คบพวกเขาเลย
เล็ก: อย่ามายุ้งกับฉันเลย จนๆอย่างพี่โตจะรู้ อะไร ฉันไม่อยากพูดกับพี่แล้ว
เมื่อโตได้ฟังอย่างนั้นจึงรู้สึกเสียใจมาก จึงกลับบ้านไปด้วยความเสียใจ และได้เล่าเรื่องราวให้ภรรยาฟังและภรรยาก็ได้พูดให้กำลังโตผู้เป็นสามี ต่อมาเมื่อกลางรู้ข่าวจึงมาหาพี่โต และพูดให้กำลังพี่ชายตนเอง กลางก็ได้นำผักผลไม้มาให้พี่เหมือนเคย และเมื่อว่างงานจากไร่ก็จะมาช่วยพี่ชายทำนาเสมอ
กลาง : พี่โตครับวันนี้ผมและภรรยาจะมาช่วยพี่ปลูกข้าว ทำนา นะครับ
โต : ขอบใจนายมากนะกลาง
ต่อมาวันหนึ่ง เมื่อเล็กใช้เงินซื้อของที่ไม่จำเป็น แล้วเที่ยวกินเหล้าไปวันวัน เงินเริ่มหมด จึงขายสิ่งของที่มีอยู่ หมดไปเรื่อยๆเล็กก็ได้ยืมเงินเป็นหนี้สินมากมาย ภรรยาของเล็กจึงได้ไร่เล็กออกจากบ้าน เล็กไปของความช่วยเหลือจากเพื่อนก็ไม่มีใคร่ช่วย จึงกลับไปหาโต ผู้เป็นพี่ชาย
เล็ก : พี่โตครับพี่โตครับ ช่วยผมด้วยครับ ผมไม่มีที่อยู่ ผมไม่มีข้าวกิน ผมของทำนาอยู่กับพี่ได้ไหนครับ ผมรู้สึกผิดแล้ว
โต : เล็กพี่บอกเจ้าแล้วใช่ไหมว่า เงินทองที่มี มากแค่ไหน ถ้าใช่ไม่รู้จักเก็บ นับวันมันก็หมด แต่นำ้ใจ ถ้าเราให้คนอื่น คนอื่นก็จะตอบแทนให้เราเอง ไม่มีวันหมด พี่ก็จะให้เจ้าอยู่ด้วย จะได้ช่วยพี่ทำนาอยู่ด้วยกันนี้และ
โตผู้เป็นพี่ชายมิได้ ว่าอะไร จึงได้ หาข้าวปลาอาหารให้เล็กผู้เป็นน้องได้กิน. แล้วให้เล็กทำนาอาศัยอยู่บ้านด้วยกัน เล็กรู้สึกดีใจมาก ที่พี่ชายให้ความช่วยเหลือ เล็กจึงตั้งใจทำนาช่วยพี่ชาย สุดกำลัง ปีนี้ทำนาปลูกข้าวได้ผลผลิตมาก ตั้งแต่นั้นมา เล็กก็เป็นคนขยันทำงาน ช่วยเหลือโตพี่ชายและช่วยเหลือคนอื่นๆ
มีครอบครัวชาวนาครอบครัวหนึ่ง มีลูกชายอยู่ สามคน ชื่อ โต กลาง เล็ก ทั้งสามคนเป็นพี่น้องกัน เมื่อโตขึ้นทั้งสามคน จึงแยกย้านกันไปมีครอบครัว แต่ยังอยู่ในหมู่บ้านเดียวกัน พ่อแม่จึงแบ่งที่นาให้คนละ 5 ไร่ เท่าๆกัน โตยังทำอาชีพชาวนาเหมือนพ่อกับแม่ กลางทำอาชีพทำไร่ปลูกผักและผลไม้แต่เล็กเป็นคนเกรียดค้าน จึงขายที่นาไป หมด เพื่อที่จะนำเงินมาทำบ้านหลังใหญ่
กลาง. : พี่โตครับ วันนี้ผมเก็บผักและผลไม้มาฝากพี่โต ครับ
โต. : ขอบใจมากนะกลาง ผักและผลไม้ที่ไร่ปีนี้เป็นอย่างไรบ้าง
กลาง : ผัก ก็งามครับ ผลไม้ออกผลดกดีครับ
โต : ปีนี้พี่ทำนาข้าวก็ได้รวงดี ผลผลิตปีนี้ได้มากว่าทุกปี พี่จะแบ่งให้เจ้าไปกินด้วย
ทั้งสองครอบครัวไปมาหาสู้กัน รักใคร่กันดี โต และกลาง เป็นคนมีนำ้ใจ ชอบช่วยเหลือ คนในหมู่บ้าน มีผักก็จะแบ่งปัน ให้กับเพื่อนบ้านอยู่เสมอ คนในหมู่บ้านจึงรัก ทั้งสองคน ต่างจากน้องเล็ก ที่ไม่เคยมีน้ำใจช่วยเหลือ พี่ชายทั้งสองคน และคนอื่นๆในหมู่บ้าน ยังชอบผู้ดูถูกคนที่จนกว่า ตัวเองอีก
เล็ก : เราเห็นพี่ชายสองคนนั้น แล้วเราไม่อยากรู้จัก พวกเขาเลย
ภรรยา ของเล็ก : อย่าไปสนใจพวกเขาเลยพี่เล็ก เงินทองของเรามีมากมาย ใช้อย่างไรก็ใช่ไม่หมด อย่างไปยุ้งเกี่ยวกับพวกเราเลย
เล็กไม่คบคนที่จนกว่าตัวเอง และไม่เคยช่วยเหลือ เพื่อนบ้าน ไม่เคยแบ่งปันสิ่งของให้กับเพื่อนบ้านเลย
เพื่อนบ้าน และคนในหมู่จึงไม่ชอบเล็ก เล็กไม่เคยทำงาน มีแต่ใช้เงิน ซื้อสิ่งของที่ไม่จำเป็น อยู่มาวันหนึ่ง ไปคบเพื่อนที่ไม่ดี ชอบเที่ยว กินเหล้าทุกวัน โตผู้เป็นพี่ชายเห็นเล็กทำตัวไม่ดี จึงได้เข้าห้าม
โต: เล็กทำไมเจ้าไม่รู้จักทำงาน ไปคบคนที่ชอบเที่ยว กินเหล้า พวกนั้นมันเป็นคนไม่ดี เป็นคนขี้เกรียดไม่รู้จักทำมาหากิน อย่างไม่คบพวกเขาเลย
เล็ก: อย่ามายุ้งกับฉันเลย จนๆอย่างพี่โตจะรู้ อะไร ฉันไม่อยากพูดกับพี่แล้ว
เมื่อโตได้ฟังอย่างนั้นจึงรู้สึกเสียใจมาก จึงกลับบ้านไปด้วยความเสียใจ และได้เล่าเรื่องราวให้ภรรยาฟังและภรรยาก็ได้พูดให้กำลังโตผู้เป็นสามี ต่อมาเมื่อกลางรู้ข่าวจึงมาหาพี่โต และพูดให้กำลังพี่ชายตนเอง กลางก็ได้นำผักผลไม้มาให้พี่เหมือนเคย และเมื่อว่างงานจากไร่ก็จะมาช่วยพี่ชายทำนาเสมอ
กลาง : พี่โตครับวันนี้ผมและภรรยาจะมาช่วยพี่ปลูกข้าว ทำนา นะครับ
โต : ขอบใจนายมากนะกลาง
ต่อมาวันหนึ่ง เมื่อเล็กใช้เงินซื้อของที่ไม่จำเป็น แล้วเที่ยวกินเหล้าไปวันวัน เงินเริ่มหมด จึงขายสิ่งของที่มีอยู่ หมดไปเรื่อยๆเล็กก็ได้ยืมเงินเป็นหนี้สินมากมาย ภรรยาของเล็กจึงได้ไร่เล็กออกจากบ้าน เล็กไปของความช่วยเหลือจากเพื่อนก็ไม่มีใคร่ช่วย จึงกลับไปหาโต ผู้เป็นพี่ชาย
เล็ก : พี่โตครับพี่โตครับ ช่วยผมด้วยครับ ผมไม่มีที่อยู่ ผมไม่มีข้าวกิน ผมของทำนาอยู่กับพี่ได้ไหนครับ ผมรู้สึกผิดแล้ว
โต : เล็กพี่บอกเจ้าแล้วใช่ไหมว่า เงินทองที่มี มากแค่ไหน ถ้าใช่ไม่รู้จักเก็บ นับวันมันก็หมด แต่นำ้ใจ ถ้าเราให้คนอื่น คนอื่นก็จะตอบแทนให้เราเอง ไม่มีวันหมด พี่ก็จะให้เจ้าอยู่ด้วย จะได้ช่วยพี่ทำนาอยู่ด้วยกันนี้และ
โตผู้เป็นพี่ชายมิได้ ว่าอะไร จึงได้ หาข้าวปลาอาหารให้เล็กผู้เป็นน้องได้กิน. แล้วให้เล็กทำนาอาศัยอยู่บ้านด้วยกัน เล็กรู้สึกดีใจมาก ที่พี่ชายให้ความช่วยเหลือ เล็กจึงตั้งใจทำนาช่วยพี่ชาย สุดกำลัง ปีนี้ทำนาปลูกข้าวได้ผลผลิตมาก ตั้งแต่นั้นมา เล็กก็เป็นคนขยันทำงาน ช่วยเหลือโตพี่ชายและช่วยเหลือคนอื่นๆ